Jak wyrzeźbić łyżkę bushcraftową?
Łyżka to jeden z podstawowych przedmiotów używanych w czasie biwakowania, który w razie konieczności możemy wykonać we własnym zakresie. Samodzielne wykonanie drewnianej łyżki jest pierwszym wyzwaniem nie jednego miłośnika bushcraftu. Do jej wykonania nie trzeba specjalnych umiejętności, choć przyda się na pewno odrobina cierpliwości i podstawowe narzędzia.
Jakie drewno wybrać na łyżkę
Na początek najlepiej wybrać drewno w miarę miękkie, o małej gęstości słojów oraz pozbawione sęków. Na początek, w celach treningowych najlepiej wybrać jedno z najłatwiejszych materiałów, czyli drewno lipowe. Co prawda łyżka wykonana lipy nie będzie super mocna ale ważne jest aby opanować technikę. W naszym przykładzie posłużyliśmy się właśnie fragmentem konaru lipy, z którego wykonaliśmy dużą i wytrzymałą łyżkę. Na początku należy unikać drewna sosnowego, dębu oraz drewna z drzew owocowych – choć łyżki wykonane np. jabłoni, śliwy czy gruszy będą bardzo ładnie wybarwione.
Narzędzia potrzebne do wyrzeźbienia drewnianej łyżki
W zależności, jaką łyżkę chcemy wykonać oraz jakim materiałem dysponujemy będą potrzebna nam różna narzędzie. W naszym przypadku wykorzystaliśmy sezonowany konar drewna, który przycięliśmy na odpowiedni wymiar za pomocą piłki składanej Bahco Laplander. Przygotowany kawałek drewna okorowaliśmy oraz rozpołowiliśmy przy użyciu lekkiej siekierki Hultafors Hultan. Siekierkę wykorzystamy do wstępnej obróbki i nadania ogólnego kształtu naszej łyżce. Prace siekierką jest najbardziej efektywna, kształt łyżki udaje się wydobyć szybko i bez większego wysiłku – ważne jednak aby dobrać odpowiednie narzędzie. Siekierka do rzeźbienia nie powinna mieć głowni cięższej niż ok. 500 g. Zbyt ciężka siekierka spowoduje szybkie zmęczenie dłoni i spadek precyzyjności pracy. Idealnym rozwiązanie na tym etapie obróbki drewna byłyby specjalne siekierki do rzeźbienia z krótkim trzonkiem i lekką głownią np. Hultafors Ågelsjön Mini Hatchet.
Do wykonania małych łyżek wystarczy nam tylko nożyk do rzeźbienia oraz nóż łyżkowy.
Noże do rzeźbienia
Ostateczny kształt naszej łyżce nadaliśmy przy użyciu noża do rzeźbienia Morakniv Wood Carving 120 oraz noża łyżkowego Morakniv Wood Carving 164. Do obróbki kształtu łyżki nie musimy jednak wykorzystywać specjalistycznego noża i możemy to zrobić wykorzystując swój ulubiony podręczny nóż np. Morakniv Classic Nr 1 – ważne aby nie był zbyt duży i gruby. Zajmie to nam trochę więcej czasu i nie będzie szalenie precyzyjne ale łyżkę uda się wykończyć.
O ile specjalny nóż do obróbki kształtu łyżki nie jest niezbędny, to do wydłubania komory łyżki będziemy już potrzebowali specjalistycznego narzędzia w postaci noża łyżkowego np. Mora Wood Carving 162. Jeżeli zechcemy dodać naszej łyżce dodatkowych zdobień to świetnym rozwiązaniem będzie nóż snycerski np. Morakniv Wood Carving 122, którym wykonamy z łatwością precyzyjne ornamenty.
Wykończenie łyżki
Do ostatecznego wykończenia powierzchni naszej łyżki wykorzystujemy papier ścierny. Łyżkę możemy dodatkowo opalić nad ogniem oraz zakonserwować olejem jadalnym. Konserwację olejem powtarzamy po każdym umyciu, dzięki czemu posłuży nam długi czas.
Do wyrzeźbienia komory łyżki nie jest potrzebny nóż łyżkowy. Wiele osób używa do tego dłut. Dodatkowo, nie trzeba używać papieru ściernego do wykończenia łyżki – to tylko jedna z metod. Niektórzy lubią surowe cięcia noża. Ostatnio zauważyłem, że niektórzy zaczęli wypiekać łyżki w piekarniku. Drewno wówczas ciemnieje i pogłębiają się kolory. Może kiedyś spróbuję 🙂